Phân tích Rug Pull: Cạm bẫy và cách phòng tránh trong thế giới tài sản tiền điện tử

Trong những năm gần đây, làn sóng đầu tư vào tài sản tiền điện tử đã lan rộng toàn cầu, nhưng đi kèm với nó là vô vàn các phương thức lừa đảo. Trong đó, Rug Pull đã trở thành một trong những trò lừa đảo phổ biến nhất trong thế giới mã hóa. Dữ liệu cho thấy, vào năm 2021, các trò lừa đảo Rug Pull đã gây ra thiệt hại lên tới 2,8 tỷ USD, chiếm 37% tổng doanh thu từ lừa đảo tài sản tiền điện tử trong năm đó. Và vào tháng 4 năm 2023, ngành DeFi lại một lần nữa gặp phải Rug Pull, gây thiệt hại hơn 6,2 triệu USD, liên quan đến 32 dự án.

BNBChain là chuỗi công cộng bị ảnh hưởng nặng nề nhất, thiệt hại khoảng 4.5 triệu USD, chiếm hơn 73% tổng thiệt hại. Tiếp theo là Ethereum và Arbitrum, lần lượt thiệt hại 1.05 triệu USD và 182,000 USD.

Định nghĩa và loại Rug Pull

Rug Pull là một loại lừa đảo mã hóa, thường biểu hiện qua việc các nhà phát triển đột ngột rút khỏi quỹ thanh khoản DEX dẫn đến giá coin sụt giảm mạnh, hoặc lợi dụng quyền lực tập trung và lỗ hổng logic để cuỗm đi tiền của nhà đầu tư. Vào ngày 26 tháng 4 năm 2023, DEX Merlin trong hệ sinh thái zkSync đã bị nghi ngờ xảy ra sự kiện Rug Pull, với khoản thiệt hại khoảng 1.82 triệu USD.

Rug Pull chủ yếu bao gồm ba loại:

1. Cướp đoạt thanh khoản: Các nhà phát triển rút toàn bộ token từ pool thanh khoản, khiến tài sản của các nhà đầu tư lập tức về 0.

2. Lệnh bán hạn chế: Các nhà phát triển thông qua mã để hạn chế, chỉ cho phép họ bán token. Khi giá tăng lên, các nhà phát triển bán tháo để thu lợi, để lại những token không còn giá trị.

3. Bán phá giá: Các nhà phát triển sau khi đẩy giá lên cao, nhanh chóng bán ra số lượng lớn Tài sản tiền điện tử, dẫn đến giá giảm mạnh.

Phương pháp nhận diện và phòng ngừa Rug Pull

Để tránh trở thành nạn nhân của Rug Pull, các nhà đầu tư cần lưu ý những điểm sau:

1. Nhóm phát triển ẩn danh hoặc không rõ
2. Thiếu tính thanh khoản được khóa
3. Tồn tại hạn chế đơn bán
4. Số lượng người nắm giữ token ít nhưng giá tăng vọt
5. Những cam kết lợi nhuận cao đáng ngờ
6. Thiếu kiểm toán từ bên thứ ba

Ngoài ra, các nhà đầu tư cũng nên:

• Kiểm tra mã hợp đồng có mã nguồn mở và đã trải qua kiểm toán nghiêm ngặt
• Theo dõi xem dự án có đảm bảo an toàn và biện pháp ứng phó hay không.
• Xác minh quyền truy cập dự án có bị tập trung cao độ hay không
• Xác minh tình hình phát hành token có nhất quán với whitepaper không

Tầm quan trọng của việc thẩm định

Đối mặt với dự án mới, nhà đầu tư cần tránh việc mù quáng làm theo hoặc bị FOMO( dẫn đến sự sợ hãi bị bỏ lỡ). Nên:

• Xác minh bối cảnh và thành tích của đội ngũ dự án
• Đọc kỹ sách trắng dự án, trang web và các tài liệu khác
• Hiểu rõ nội dung cụ thể của hợp đồng thông minh
• Xác nhận mã hợp đồng đã được kiểm toán bởi bên thứ ba đáng tin cậy

Tóm lại, các nhà đầu tư nên dành đủ thời gian và công sức để thực hiện thẩm định, nhằm giảm thiểu rủi ro đầu tư.

Kết luận

Rug Pull đã trở thành một căn bệnh lớn trong lĩnh vực tài sản tiền điện tử, gây ra tổn thất khổng lồ. Bài viết này giới thiệu định nghĩa, loại hình của Rug Pull, cũng như phương pháp nhận diện và phòng tránh. Các nhà đầu tư nên học cách nhận diện các tín hiệu rủi ro, chẳng hạn như cam kết lợi nhuận cao, đội ngũ phát triển ẩn danh, thiếu kiểm toán, v.v. Đồng thời, việc tiến hành nghiên cứu toàn diện và kiểm toán chuyên nghiệp trước khi đầu tư cũng là điều cực kỳ quan trọng.

Với sự phát triển của ngành công nghiệp mã hóa, cá nhân, cơ quan quản lý và các cơ quan thực thi pháp luật cần phối hợp nỗ lực để ngăn chặn và xử lý các hành vi gian lận, duy trì trật tự thị trường. Chỉ bằng cách này, ngành tài sản tiền điện tử mới có thể phát triển bền vững và lành mạnh.