Phân tích ranh giới giữa dân sự và hình sự trong tranh chấp đầu tư tiền ảo

Trong những năm gần đây, với sự trỗi dậy của tiền ảo, các tranh chấp đầu tư liên quan cũng ngày càng gia tăng. Cách xác định những tranh chấp này thuộc phạm vi dân sự hay tội phạm hình sự đã trở thành một vấn đề cần làm rõ. Bài viết này sẽ thông qua một trường hợp điển hình, khám phá ranh giới giữa dân sự và hình sự trong tranh chấp đầu tư tiền ảo.

Một, Tóm tắt vụ án

Trong một vụ án công khai tại Tòa án Nhân dân trung cấp thành phố Phật Sơn, tỉnh Quảng Đông, bị cáo Diệp某某 bị tuyên án 11 năm tù vì tội lừa đảo. Nội dung vụ án cho thấy, trong khoảng thời gian từ tháng 5 đến tháng 6 năm 2022, Diệp某某 đã tạo ra các dự án đầu tư giả mạo, hứa hẹn lợi nhuận cao, khiến nhiều nạn nhân đầu tư tổng cộng trị giá 2,5 triệu nhân dân tệ, trong đó có 500.000 nhân dân tệ tương đương với USDT. Tuy nhiên, Diệp某某 đã sử dụng phần lớn số tiền cho tiêu dùng cá nhân và trả nợ, cuối cùng không có khả năng thực hiện lời hứa.

Bị cáo và luật sư bào chữa của họ đã đưa ra hai ý kiến bào chữa chính: thứ nhất là giữa bị hại và bị cáo là quan hệ cho vay dân sự; thứ hai là bằng chứng không đủ để chứng minh đã nhận 500.000 Tiền ảo. Tuy nhiên, những ý kiến này đều không được tòa án chấp nhận.

Hai, tiêu chuẩn xác định tranh chấp dân sự và lừa đảo hình sự

Phân biệt giữa tranh chấp dân sự và lừa đảo hình sự chủ yếu nằm ở ý thức chủ quan và hành vi khách quan của người thực hiện. Trong trường hợp này, tòa án xác định rằng chứng cứ chính để buộc tội Yêu M某某 phạm tội lừa đảo bao gồm:

1. Bị cáo khai rằng đã sử dụng một phần tiền để trả nợ cũ và đầu tư vào tiền ảo;
2. Nhận được khoản đầu tư sau đó nhanh chóng mua sắm hàng xa xỉ;
3. Đã nợ nần và không có tài sản cố định khi nhận tiền đầu tư;
4. Thu nhập hàng tháng không đủ để trả tiền vay xe, đang trong tình trạng chi tiêu vượt quá thu nhập;
5. Tạo hồ sơ chuyển khoản giả để đối phó với việc đòi nợ;
6. Trước khi vụ án xảy ra, không tích cực huy động quỹ để hoàn trả cho nạn nhân.

Những yếu tố này tổng hợp lại, đủ để chứng minh rằng Yến nào đó có ý định chiếm đoạt trái phép và thực hiện hành vi lừa đảo.

Ba, Tiền ảo được xác định là đối tượng lừa đảo trong tư pháp

Cần lưu ý rằng tòa án đã công nhận trong vụ án này rằng tiền ảo có thể là đối tượng của tội lừa đảo. Mặc dù bên bào chữa đặt câu hỏi về việc không thể chứng minh bị cáo đã nhận 500.000 nhân dân tệ tương đương với USDT, nhưng tòa án đã xác định sự thật này dựa trên ghi chép trò chuyện WeChat và lời khai của bị cáo.

Tòa án chỉ ra rằng tiền ảo có khả năng quản lý, khả năng chuyển nhượng và giá trị, có thể trở thành đối tượng phạm tội lừa đảo. Việc xác định này có ý nghĩa quan trọng đối với việc xử lý các vụ án liên quan đến tiền ảo.

Bốn, Định nghĩa về tổn thất đầu tư và tội phạm lừa đảo

Trong thực tiễn, không phải tất cả các khoản lỗ đầu tư tiền ảo đều cấu thành tội phạm lừa đảo. Các cơ quan tư pháp thường xem xét một số yếu tố chính sau đây khi xác định:

1. Người thực hiện có mục đích chiếm hữu bất hợp pháp hay không
2. Có tồn tại hành vi bịa đặt sự thật hoặc che giấu sự thật không?
3. Nạn nhân có dựa trên nhận thức sai lầm để xử lý tài sản không
4. Dòng tiền và mục đích sử dụng có thực sự, hợp pháp hay không

Việc xem xét tổng hợp các yếu tố này giúp phân biệt giữa rủi ro đầu tư bình thường và hành vi phạm tội hình sự.

Năm, Kết luận

Lĩnh vực đầu tư tiền ảo đang xuất hiện xu hướng phức tạp giữa dân sự và hình sự. Đối với các nhà đầu tư, cần nâng cao nhận thức về rủi ro, quyết định cẩn thận, tránh tin vào "tin nội bộ" hoặc các quảng cáo "đầu tư không bao giờ lỗ". Một khi gặp phải tổn thất, cũng cần đánh giá một cách lý trí các phương thức bảo vệ quyền lợi, lựa chọn khởi kiện dân sự hoặc khởi tố hình sự tùy theo tình huống cụ thể.

Mặc dù thế giới ảo có vẻ vô hình, nhưng tiêu chuẩn pháp lý không thể được làm mờ. Chỉ khi phát triển trong khuôn khổ quy định, mới có thể đạt được sự cân bằng giữa tiến bộ công nghệ và bảo đảm pháp quyền. Đối với thực tiễn tư pháp, cách tìm ra điểm cân bằng giữa việc bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư và thúc đẩy sự phát triển của ngành vẫn là một vấn đề cần được khám phá liên tục.